![](/media/lib/497/n-machupicchu-61dfa146bd28b180c82baa4bd9a4a3a3.jpg)
Machu Picchu czy Huayna Picchu? Jak Inkowie nazywali swoje miasto?
23 marca 2022, 09:54W 1911 roku Hiram Bingham odkrył Machu Picchu. Inkaskie miasto powstało około 1450 roku i zostało opuszczone mniej więcej 100 lat później, w czasach podboju imperium Inków przez Hiszpanów. Mimo tego, że Hiszpanie wiedzieli o istnieniu nieznanego im miasta, nigdy go nie odnaleźli. Znalazł je setki lat później amerykański archeolog, a teraz naukowcy z Peru i USA twierdzą, że o mieście wiemy mniej, niż nam się wydawało.
![](/media/lib/553/n-molenda-114df0852f8af031d4548e9d39ba23d3.jpg)
Naukowcy z UJ rewolucjonizują produkcję akumulatorów. Będą bardziej ekologiczne i bezpieczne
22 czerwca 2023, 10:02Naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego opracowali technologie, które pozwalają uniezależnić się od zagranicznych dostawców drogich metali i grafitu do akumulatorów, spełniają wymogi zielonej chemii, część z nich nie pozostawia śladu węglowego, a jakby tego było mało, prototypowe akumulatory mają parametry porównywalne lub lepsze od już istniejących
![](/media/lib/594/n-mundurcaly-a16dcce07c087b597652f37cc39e6442.jpg)
Do muzeum trafił nieznany historykom mundur z brawurowej ucieczki żołnierza z francuskiej niewoli
7 listopada 2024, 10:47Do National Maritime Museum w Greenwich trafił niezwykły zabytek – mundur oficera napoleońskiej służby celnej, w który przebrał się nastoletni chorąży Royal Navy, Charles Hare, podczas ucieczki z niewoli we Francji. To jedyny znany przypadek ucieczki w takim przebraniu. Historycy nie mieli pojęcia, o istnieniu munduru. Potomkowie Hare'a przechowali go przez wieki, a sam zabytek jest jeszcze bardziej niezwykły przez fakt, że zachowali też dziennik żołnierza, który szczegółowo opisywał brawurową ucieczkę, podczas której wiernie towarzyszył mu pies.
Spadek wzrostu przyczynia się do chorób serca i zgonów
12 grudnia 2006, 12:04Studium 4.213 starszych Brytyjczyków wykazało, że mężczyźni, którzy w ciągu 20 lat "kurczą się" o 2,54 cm lub więcej, częściej umierają w młodszym wieku. W ich przypadku zwiększa się też ryzyko choroby serca.
![](/media/lib/45/aktywne-dziecko-30df609e924965b4a219ebfc92337848.jpg)
Ruszanie dla pamięci
10 marca 2009, 09:47Profesor Mark D. Rapport z Uniwersytetu Środkowej Florydy odkrył, czemu dzieci z ADHD są tak nadaktywne i wszędzie ich pełno – takie zachowanie pomaga im zachować czujność podczas wykonywania zadań stanowiących dla nich wyzwanie (Journal of Abnormal Child Psychology).
![Jeff Kortright (lewo) i Sujoy Roy](/media/lib/66/xbd201006-00862-01-1024x682-77d1d1988060ef8e1464d679a690cbb9.jpg)
Jak chłodzić polem magnetycznym?
5 lipca 2010, 18:18Lodówka to sprzęt obecny w każdym domu i jeden z największych pożeraczy prądu. Mimo udoskonaleń niewiele da się w tej materii osiągnąć. Możliwe jest jednak skonstruowanie chłodziarki oszczędniejszej i bez części mechanicznych. Kluczem jest tajemniczy efekt magnetokaloryczny.
![](/media/lib/85/swiatlozprozni-4466c4af09b57751d240870806ce18e3.jpg)
Światło z próżni
17 listopada 2011, 18:50Naukowcy ze szwedzkiego Chalmers University of Technology stworzyli światło z... próżni. W ten sposób udowolnili prawdziwość teoretycznych założeń, które zaistniały w nauce przed 40 laty
Termicie pochodzenie pustynnych czarcich kół
29 marca 2013, 11:26Dr Norbert Juergens z Uniwersytetu w Hamburgu twierdzi, że tajemnicze kręgi, które od lat fascynują badaczy Pustyni Namib, są dziełem termitów z gatunku Psammotermes allocerus. Wcześniej fenomen próbowano wyjaśniać obecnością toksycznych roślin czy dyfuzją gazów przez glebę.
![](/media/lib/143/n-szympans-24a6b31d6b2df1956825ecf7add2dbb5.jpg)
Walczą o podmiotowość prawną szympansów
9 października 2014, 10:27Sprawa szympansów ze stanu Nowy Jork wróciła do sądu. Organizacja Nonhuman Rights Project (NhRP) stara się o nadanie podmiotowości prawnej różnym inteligentnym zwierzętom. Jeśli by się to udało wiele z nich – od szympansów laboratoryjnych po delfiny w akwariach – można by uwolnić.
![](/media/lib/129/n-bialekarly-328c6601e673451101092e1379d5c6ba.jpg)
Po raz drugi zarejestrowano fale grawitacyjne
17 czerwca 2016, 09:56Eksperyment LIGO po raz drugi wykrył fale grawitacyjne. Tym razem powstały one wskutek zderzenia dwóch czarnych dziur odległych od nas o 1,4 miliarda lat świetlnych, które wpadły na siebie z prędkością równą połowie prędkości światła.